7 ประเภทกระดาษที่มืออาชีพเลือกใช้ พร้อมวิธีเลือกให้เหมาะกับงานพิมพ์
รู้จัก 7 ประเภทกระดาษยอดนิยม พร้อมวิธีเลือกให้เหมาะกับงานพิมพ์และบรรจุภัณฑ์ เลือกแบบไหนให้ภาพลักษณ์แบรนด์ดูมืออาชีพ
กระดาษปอนด์คืออะไร? มีกี่แกรม? ใช้ทำอะไรได้บ้าง? รวมทุกเรื่องที่ควรรู้ พร้อมเทียบแกรม ขนาด ราคา และตัวอย่างการใช้งานจริง
ไม่ว่าคุณจะเป็นนักออกแบบ แบรนด์เล็กๆ หรือมือใหม่ในวงการสิ่งพิมพ์ “กระดาษปอนด์” คงเป็นหนึ่งในชื่อที่คุณเคยได้ยินอยู่เสมอ แต่รู้ไหมว่า…คำว่า “ปอนด์” ที่เราเรียกกันนั้น ไม่ใช่แค่เรื่องของน้ำหนัก หรือชื่อเล่นของกระดาษ
กระดาษปอนด์เป็นวัสดุพื้นฐานที่อยู่รอบตัวเรา ทั้งในสำนักงาน โรงเรียน ร้านพิมพ์ ไปจนถึงถุงกระดาษของแบรนด์ที่คุณถืออยู่ มันอาจดูเรียบง่าย แต่การเลือกใช้ให้ถูกต้องกับงาน สามารถสร้างความรู้สึกที่ “ใช่” ได้ในต้นทุนที่ “คุ้ม”
บทความนี้จะพาคุณไปรู้จัก กระดาษปอนด์อย่างครบมุม ตั้งแต่ ความหมาย , แกรม , ขนาด , texture , ราคา , ไปจนถึงความเข้าใจผิดที่คนมักมี พร้อมแทรกตัวอย่างสินค้าจริงในอุตสาหกรรมการพิมพ์ — เพื่อให้คุณตัดสินใจได้ง่ายขึ้นโดยไม่ต้องเดา
กระดาษปอนด์ (Bond Paper) คือ กระดาษที่ไม่มีการเคลือบผิว จะมีพื้นผิวด้านเหมาะกับงานพิมพ์ที่ไม่ต้องการความเงา ให้สัมผัสที่ “ธรรมชาติ” หรือที่บางคนอาจเคยได้ยินในชื่อ Woodfree Paper หรือ Fine Paper เป็นกระดาษในกลุ่ม “กระดาษพิมพ์เขียน” ที่ใช้กันแพร่หลายทั้งในสำนักงานและงานพิมพ์ทั่วไป
กระดาษชนิดนี้ผลิตจาก เยื่อกระดาษเคมีที่ผ่านการฟอกขาว โดยใช้เยื่อใยสั้นเป็นหลัก ทำให้เนื้อกระดาษมีลักษณะ แน่นและเรียบสม่ำเสมอ จุดเด่นคือ ดูดหมึกได้ดี , มีความทึบแสง และมีพื้นผิวด้านที่ “เขียนง่าย พิมพ์ชัด” น้ำหนักกระดาษ (หรือที่เรียกว่าแกรม) อยู่ในช่วงประมาณ 50–120 แกรม
ชื่อ “Bond” มีที่มาจากสมัยก่อนที่ใช้กระดาษประเภทนี้ในการพิมพ์เอกสารที่ต้องการความน่าเชื่อถือสูง เช่น พันธบัตรรัฐบาล (Government Bonds) เดิมที Bond Paper จะมี เนื้อกระดาษที่แข็ง ผิวหยาบนิดๆ และไม่เคลือบผิว เพื่อความทนทานและกันปลอมแปลง
ในประเทศไทย คำว่า “กระดาษปอนด์” มักใช้แทน กระดาษฟอกขาวไม่เคลือบ (Uncoated Woodfree) ซึ่งแม้จะมีรายละเอียดบางอย่างต่างจาก Bond Paper แท้ๆ แต่ลักษณะการใช้งานก็ใกล้เคียงกันมาก จึงมักเรียกรวมกัน
ถ้าเทียบกับ กระดาษอาร์ตมัน หรือ อาร์ตด้าน ที่ผิวเรียบเงาและเหมาะกับงานสีจัดๆ กระดาษปอนด์จะเน้นงานที่ “อ่านง่าย เขียนสะดวก” มากกว่า เช่น เอกสารราชการ , หนังสือเรียน หรือแบบฟอร์มต่างๆ
แม้จะบางกว่าอาร์ตมันในบางแกรม แต่กระดาษปอนด์กลับ ทนต่อการใช้งานระยะยาวได้ดีกว่า เพราะไม่มีการเคลือบ จึงไม่เปราะหรือลอกเมื่อเวลาผ่านไป
รู้ไหมว่า…
ในบางโรงงาน กระดาษปอนด์คุณภาพสูง อาจมีการ ผสมเยื่อจากเศษผ้า เพื่อเพิ่มความแข็งแรง และให้เนื้อสัมผัสที่ “หยาบนิด ๆ แบบธรรมชาติ” เหมาะกับการใช้งานที่ต้องการความทนทาน
กระดาษปอนด์เหมาะกับงานพิมพ์ประเภทหนึ่ง แต่ยังมีอีกหลายชนิดให้เลือก คุณสามารถดู บทสรุปกระดาษแต่ละประเภท พร้อมวิธีเลือก ได้จากบทความนี้
ไม่ใช่แค่พิมพ์เอกสารอย่างเดียว กระดาษปอนด์ยังใช้งานได้หลากหลายกว่าที่คิด
เพราะกระดาษปอนด์…
จากข้อมูลในระบบการผลิตจริง กระดาษปอนด์ถูกใช้ในสินค้าเช่น
โดยเฉพาะกลุ่มที่ต้องการ “ต้นทุนประหยัด แต่ยังคงภาพลักษณ์เรียบและดูดี” เห็นได้ชัดว่าแม้จะเป็นกระดาษพื้นฐาน แต่ก็สามารถต่อยอดไปสู่ “งานที่มีสไตล์” ได้อย่างไม่น่าเชื่อ
ใครควรใช้กระดาษปอนด์?
หนึ่งในคำถามคลาสสิกของคนที่เริ่มใช้งานกระดาษปอนด์คือ “จะเลือกกี่แกรมดี?” หรือบางทีก็เจอคำถามแนว “แกรมเยอะ = ดีกว่าไหม?” ก่อนจะตอบคำถามนั้น มาทำความเข้าใจกันก่อนว่า…
แกรม คือ น้ำหนักของกระดาษ ต่อพื้นที่ 1 ตารางเมตร ไม่ใช่ความหนาโดยตรง แต่โดยทั่วไป แกรมมากขึ้น = หนาขึ้น และแข็งแรงขึ้น
กระดาษปอนด์ในท้องตลาดส่วนใหญ่อยู่ระหว่าง 60 – 120 แกรม น้ำหนักเบาสุดคือ 50g (ค่อนข้างหายากในปัจจุบัน)
น้ำหนัก (แกรม) | ลักษณะกระดาษ | เหมาะกับงานประเภทไหน |
60 แกรม | บาง เบา | เอกสารที่ใช้ครั้งเดียว , แบบฟอร์มภายใน |
70 แกรม | เบาแต่ดูเป็นทางการขึ้น | พิมพ์เอกสารภายใน , หนังสือเรียน , แบบฝึกหัด |
80 แกรม | มาตรฐานทั่วไป | งานสำนักงาน , รายงาน , ใบปลิว , เอกสารแจก |
100 แกรม | หนาแน่น ดูพรีเมียม | หัวจดหมาย , โบรชัวร์ , พรีเซนเทชัน , สายคาด |
120 แกรม | หนา แข็งแรง เหนียวขึ้น | ถุงกระดาษขนาดเล็ก , สายคาดสินค้า , งานบรรจุภัณฑ์เบาๆ |
ถ้าแจกจำนวนมาก → 80 แกรม กำลังดี แต่ถ้าอยากให้ดู “จับแล้วรู้สึกดี” → 100 แกรมขึ้นไป
ไม่เสมอไป ขึ้นอยู่กับภาพและหมึก ถ้าเน้นพิมพ์ข้อความ → แกรมกลาง ๆ (70–100) ก็เหลือเฟือ แต่ถ้าพิมพ์ภาพ / งานโฆษณา อาจต้องดูประเภทกระดาษอื่นร่วมด้วย เช่น อาร์ตมัน
ใช่ในแง่สัมผัส แต่งานบางอย่าง (เช่น เอกสารราชการ) ก็ไม่จำเป็นต้องใช้หนา
ถ้าคุณยังไม่แน่ใจ ให้ลองถามตัวเองว่า “กระดาษนี้… คนจะอ่านแค่ครั้งเดียว หรือถือกลับบ้าน?”
แกรม = ตัวช่วยให้กระดาษ “รู้สึก” แตกต่าง ไม่จำเป็นต้องเลือกหนาสุดเสมอไป แค่เลือกให้ “ตรงกับงาน” และ “ตรงกับความรู้สึกที่อยากให้คนรับรู้” — ก็ถือว่าเลือกถูกแล้วครับ
กระดาษปอนด์สามารถตัดได้หลายขนาดตามความต้องการ แต่ขนาดที่นิยมที่สุด และคุณน่าจะเคยเห็นแน่ๆ คือ A4 อย่างไรก็ตาม ยังมีขนาดอื่นๆ ที่ควรรู้ไว้เพื่อเลือกใช้ให้เหมาะกับงานมากขึ้น
ขนาด | มิติ (มม.) | อธิบายง่าย ๆ |
A3 | 297 × 420 | ใหญ่เท่ากับ 2 แผ่น A4 วางติดกันแนวนอน |
A4 | 210 × 297 | ขนาดมาตรฐานพิมพ์เอกสารทั่วไป |
A5 | 148 × 210 | ครึ่งหนึ่งของ A4 , ใช้ทำใบปลิวขนาดเล็ก |
B5 | 176 × 250 | ใกล้เคียงกับหนังสือพ็อกเก็ตบุ๊ก |
บางโรงพิมพ์ยังมีขนาดพิเศษ เช่น A3+ , SRA3 หรือ ขนาดกำหนดเอง ซึ่งมักใช้ในงานออกแบบหรือสื่อพิเศษ
กระดาษปอนด์ ขนาด ที่ใช้บ่อยที่สุดคือ A4 แต่ถ้าคุณเข้าใจโครงสร้างขนาดอย่าง A3 , A5 หรือ B5 ก็จะสามารถเลือกขนาดที่ “พอดีเป๊ะ” กับงานของคุณได้ เพราะบางที… ขนาดที่ใช่ อาจประหยัดกว่า สื่อสารดีกว่า และดูดีขึ้นกว่าที่คิด
กระดาษปอนด์เหมาะกับงานพิมพ์ที่ต้องการความเรียบง่ายและเน้นการอ่าน เช่น คู่มือ หรือหนังสือ แต่ถ้าคุณต้องการใส่ภาพประกอบให้ดูโดดเด่น ควรพิจารณา กระดาษอาร์ตมัน ซึ่งพิมพ์สีออกมาได้คมชัดกว่ามาก
กระดาษปอนด์มี พื้นผิวด้าน ไม่เคลือบ
ข้อดีคือ
แต่ก็มีข้อควรรู้
นี่เป็นคำถามที่หลายคนสงสัยมาก
ดังนั้น “กระดาษ 100 ปอนด์” ไม่เท่ากับ “กระดาษปอนด์ 100 แกรม” เสมอไป
เคล็ดลับง่ายๆ ถ้าเป็นกระดาษของไทย ให้ดูที่ แกรม ถ้าเป็นกระดาษนำเข้า อาจเจอหน่วย ปอนด์ ต้องใช้ตารางแปลงเทียบ
ราคาจะขึ้นกับหลายปัจจัย
ซื้อเยอะ มีราคาส่ง ถ้าเป็นโรงพิมพ์ อาจซื้อเป็นรีม (หรือเป็นกิโล) ซึ่งจะถูกลงอีก
กระดาษปอนด์ที่ผลิตจากเยื่อไม้ฟอกขาวมีความทนทานต่อการเหลือง แต่ขึ้นอยู่กับการเก็บรักษา ถ้าเก็บไว้ในที่แห้ง ไม่โดนแดด และไม่มีความชื้นสูง ก็สามารถเก็บได้นานโดยไม่เหลือง
โดยทั่วไปกระดาษทำมาจากไม้เนื้ออ่อน เช่น ต้นสนหรือยูคาลิปตัส ซึ่งให้เส้นใยยาวและเหนียว ช่วยเพิ่มความทนทานให้กับกระดาษ
ใช้สำหรับพิมพ์เอกสาร ใบปลิว โบรชัวร์ ถุงกระดาษ สายคาดสินค้า และงานพิมพ์ทั่วไปที่ต้องการความเรียบง่าย อ่านง่าย และดูสุภาพ
ขนาดมาตรฐานได้แก่ A4, A3, A5, B5 โดยขนาดยอดนิยมที่สุดคือ A4 (210×297 มม.) ซึ่งใช้กับเครื่องพิมพ์ทั่วไปได้ดี
กระดาษปอนด์เหมาะกับงานพิมพ์ทั่วไป ส่วนกระดาษวาดเขียนเหมาะสำหรับใช้กับดินสอ สีไม้ หรือสีน้ำ เพราะมีพื้นผิวหยาบที่ยึดสีได้ดี
กระดาษปอนด์มีให้เลือกตั้งแต่ 50 – 120 แกรม โดยทั่วไปนิยมใช้ 70 , 80 , 100 และ 120 แกรม ซึ่งเลือกได้ตามประเภทงาน เช่น เอกสารทั่วไปหรือถุงกระดาษ