ธุรกิจบรรจุภัณฑ์และการพิมพ์ เทรนด์ที่น่าจับตามองในยุคดิจิตอล พร้อมเผยโอกาสและความท้าทาย รวมถึงนวัตกรรมล้ำสมัยที่กำลังเข้ามาพลิกโฉมอุตสาหกรรมนี้
ในยุคที่เทคโนโลยีก้าวหน้าอย่างรวดเร็ว พฤติกรรมของผู้บริโภคก็เปลี่ยนแปลงไปอย่างมาก การซื้อสินค้าออนไลน์ การใส่ใจสิ่งแวดล้อม และความต้องการสินค้าที่มีคุณภาพสูงขึ้น ล้วนเป็นปัจจัยสำคัญที่ผลักดันให้ธุรกิจต่างๆ ต้องปรับตัว หนึ่งในธุรกิจที่ได้รับผลกระทบและมีการเติบโตอย่างต่อเนื่องคือ ธุรกิจบรรจุภัณฑ์และการพิมพ์
อุตสาหกรรมบรรจุภัณฑ์และการพิมพ์ : เสาหลักของเศรษฐกิจไทย
อุตสาหกรรมบรรจุภัณฑ์และการพิมพ์ ถือเป็นอุตสาหกรรมสนับสนุน (Supporting Industry) ที่มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อระบบเศรษฐกิจ เพราะเป็นฟันเฟืองสำคัญในการเพิ่มมูลค่าให้กับสินค้าและเชื่อมโยงกับหลากหลายอุตสาหกรรม ไม่ว่าจะเป็น อุตสาหกรรมอาหาร เครื่องสำอาง ยา แฟชั่น หรือแม้แต่อุตสาหกรรมโฆษณา
ตัวเลขมูลค่าทางเศรษฐกิจที่น่าจับตา
ตัวเลขจากสมาคมพิมพ์ไทย ระบุว่า ในปี 2566 นี้ อุตสาหกรรมบรรจุภัณฑ์และการพิมพ์มีแนวโน้มเติบโตสูงขึ้นถึง 1.8% หรือคิดเป็นมูลค่ากว่า 300,000 ล้านบาท ซึ่งแสดงให้เห็นถึงศักยภาพของอุตสาหกรรมนี้ที่มีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจไทย
ปัจจัยสำคัญที่ผลักดันการเติบโต
การเติบโตของอุตสาหกรรมบรรจุภัณฑ์และการพิมพ์ ส่วนหนึ่งเป็นผลมาจากพฤติกรรมผู้บริโภคที่เปลี่ยนไปในยุค New Normal
- การซื้อสินค้าออนไลน์เติบโตอย่างก้าวกระโดด : ผู้คนหันมาซื้อสินค้าผ่านช่องทางออนไลน์มากขึ้น ทั้งสินค้าอุปโภคบริโภค อาหาร หรือแม้แต่อาหารสำเร็จรูป ส่งผลให้มีความต้องการบรรจุภัณฑ์สำหรับการขนส่งและจัดส่งสินค้าเพิ่มสูงขึ้น
- เทรนด์รักษ์โลกและความยั่งยืน : ผู้บริโภคยุคใหม่ใส่ใจในเรื่องสิ่งแวดล้อมมากขึ้น ทำให้ผู้ประกอบการต้องให้ความสำคัญกับการเลือกใช้วัสดุที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม รีไซเคิลได้ หรือย่อยสลายง่าย ส่งผลให้เกิดความต้องการบรรจุภัณฑ์แบบใหม่ที่ตอบโจทย์ดังกล่าว
โอกาสและความท้าทายของธุรกิจบรรจุภัณฑ์และการพิมพ์
ถึงแม้ธุรกิจบรรจุภัณฑ์และการพิมพ์จะมีแนวโน้มเติบโตอย่างต่อเนื่อง แต่ก็ต้องเผชิญกับความท้าทายใหม่ๆ เช่นกัน
การปรับตัวสู่ยุคดิจิตอล
ผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมนี้ จำเป็นต้องปรับตัวเพื่อตอบสนองความต้องการของลูกค้าในยุคดิจิตอล เช่น
- การนำนวัตกรรมมาใช้เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ : การใช้เทคโนโลยี AI และระบบอัตโนมัติ (Automation) เข้ามาช่วยในกระบวนการผลิต ช่วยลดต้นทุน เพิ่มความแม่นยำ และความรวดเร็วในการผลิต
- การเชื่อมโยงสื่อสิ่งพิมพ์กับโลกดิจิตอล : การใช้เทคโนโลยี QR Code บนบรรจุภัณฑ์ ทำให้ผู้บริโภคสามารถเข้าถึงข้อมูลสินค้าได้ง่ายและสะดวกยิ่งขึ้น เพิ่มประสบการณ์ที่ดีให้กับลูกค้า
- การพัฒนาบรรจุภัณฑ์ให้ตอบโจทย์เทรนด์ต่างๆ : การออกแบบบรรจุภัณฑ์ให้สวยงาม ใช้งานง่าย และสะท้อนถึงตัวตนของแบรนด์ เป็นอีกหนึ่งปัจจัยสำคัญที่ช่วยดึงดูดใจผู้บริโภค
- การสร้างมูลค่าเพิ่มด้วย Personalization : ผู้บริโภคยุคใหม่ชื่นชอบสินค้าที่เฉพาะตัวและแตกต่าง ธุรกิจบรรจุภัณฑ์สามารถตอบโจทย์นี้ได้ด้วยการนำเสนอบริการ Personalized Packaging เช่น การพิมพ์ชื่อลูกค้า ข้อความพิเศษ หรือลวดลายที่ลูกค้าออกแบบเองบนบรรจุภัณฑ์
ความต้องการบรรจุภัณฑ์เพื่อความยั่งยืน
การพัฒนาบรรจุภัณฑ์ให้เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม เป็นอีกหนึ่งความท้าทายที่สำคัญ เช่น
- การใช้วัสดุที่ย่อยสลายได้ทางชีวภาพ : การใช้วัสดุที่ทำจากพืช หรือไฟเบอร์ธรรมชาติ เพื่อลดปริมาณขยะพลาสติก
- การลดการใช้หมึกพิมพ์ที่เป็นอันตราย : การเลือกใช้หมึกพิมพ์จากธรรมชาติ หรือหมึกพิมพ์ที่ไม่เป็นอันตรายต่อสิ่งแวดล้อม
- การออกแบบบรรจุภัณฑ์ให้สามารถนำกลับมาใช้ซ้ำได้ (Reusable Packaging) : ช่วยลดปริมาณขยะ และส่งเสริมแนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy)
- การลดขนาดบรรจุภัณฑ์ : การออกแบบบรรจุภัณฑ์ให้มีขนาดเล็กลง แต่ยังคงประสิทธิภาพในการบรรจุสินค้า ช่วยลดปริมาณวัสดุที่ใช้ พลังงานในการขนส่ง และลดปริมาณขยะ
- การใช้เทคโนโลยี Blockchain : เพื่อเพิ่มความโปร่งใสในห่วงโซ่อุปทาน ติดตามตรวจสอบที่มาของวัตถุดิบ และกระบวนการผลิต สร้างความมั่นใจให้กับผู้บริโภคว่าบรรจุภัณฑ์ที่เลือกใช้เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมจริง
การแข่งขันที่สูงขึ้น
- การแข่งขันจากผู้ประกอบการรายใหม่ : ธุรกิจบรรจุภัณฑ์เป็นธุรกิจที่มีผู้เล่นรายใหม่เข้ามาแข่งขันอย่างต่อเนื่อง ผู้ประกอบการเดิมต้องพัฒนาสินค้าและบริการให้ทันสมัยอยู่เสมอ
- ต้นทุนวัตถุดิบที่สูงขึ้น : ราคาวัตถุดิบ เช่น กระดาษ พลาสติก และหมึกพิมพ์ มีแนวโน้มปรับตัวสูงขึ้น ผู้ประกอบการต้องบริหารจัดการต้นทุนอย่างมีประสิทธิภาพ
สรุป
ถึงแม้ว่าอุตสาหกรรมบรรจุภัณฑ์และการพิมพ์จะต้องเผชิญกับความท้าทายต่างๆ แต่ก็มีโอกาสมากมายรออยู่ ผู้ประกอบการที่สามารถปรับตัว นำนวัตกรรมมาใช้ และตอบสนองต่อความต้องการของลูกค้าในยุคดิจิตอล จะเป็นผู้ที่ประสบความสำเร็จ และสามารถสร้างการเติบโตให้กับธุรกิจได้อย่างยั่งยืน